Υιοθεσία Ανηλίκου στην Ελλάδα: Όλα Όσα Πρέπει να Γνωρίζουν οι Γονείς για τις Προϋποθέσεις και τη Διαδικασία
Η υιοθεσία ανηλίκου τέκνου αποτελεί μια εξαιρετικά σημαντική νομική διαδικασία με βαθιές κοινωνικοσυναισθηματικές προεκτάσεις. Η διαδικασία αυτή διαμορφώνει μια νέα γονική σχέση ανάμεσα στους θετούς γονείς και το παιδί, χωρίς να υφίσταται βιολογικός δεσμός, ενώ η επιθυμία των υποψηφίων γονέων είναι να εντάξουν το παιδί στην οικογένειά τους και να το αποσπάσουν πλήρως από τη βιολογική του οικογένεια.
Είδη Υιοθεσίας
Η υιοθεσία μπορεί να διακριθεί σε τρεις βασικές κατηγορίες:
- Διακρατική υιοθεσία: Όταν ένα άτομο ή μια οικογένεια υιοθετεί παιδί από το εξωτερικό.
- Ιδιωτική υιοθεσία: Η υιοθεσία παιδιού από κάποιο άλλο πρόσωπο ή οικογένεια, που μπορεί να είναι είτε γνωστή είτε άγνωστη στη θετή οικογένεια.
- Κρατική υιοθεσία: Όταν το παιδί υιοθετείται από κάποιο ίδρυμα.
Προϋποθέσεις Υιοθεσίας
Για να μπορέσει να πραγματοποιηθεί μια υιοθεσία, πρέπει να πληρούνται συγκεκριμένες νομικές προϋποθέσεις, όπως ορίζονται στον Αστικό Κώδικα:
- Ο υιοθετών πρέπει να είναι ενήλικας και να έχει συμπληρώσει το 30ο έτος της ηλικίας του, χωρίς να υπερβαίνει το 60ο έτος.
- Η διαφορά ηλικίας μεταξύ του υιοθετούντος και του παιδιού πρέπει να είναι τουλάχιστον 18 χρόνια και να μην υπερβαίνει τα 50 χρόνια.
- Η συναίνεση των φυσικών γονέων είναι υποχρεωτική, με ελάχιστη αναμονή τριών μηνών από τη γέννηση του παιδιού πριν αυτή παρασχεθεί.
- Αν το παιδί είναι 12 ετών ή μεγαλύτερο, πρέπει να συναινέσει και αυτό.
Διαδικασία Υιοθεσίας
Η διαδικασία υιοθεσίας μπορεί να αποδειχθεί περίπλοκη και χρονοβόρα. Αρχικά, οι υποψήφιοι γονείς πρέπει να υποβάλουν αίτηση στο αρμόδιο δικαστήριο, όπου θα αξιολογηθεί η καταλληλόλητά τους με βάση την οικονομική και κοινωνική τους κατάσταση, την υγεία τους, και την συνολική τους προσωπικότητα. Μια από τις πιο σημαντικές πτυχές της διαδικασίας είναι η έκθεση της Κοινωνικής Υπηρεσίας, η οποία αναλύει κάθε πτυχή που μπορεί να επηρεάσει την υιοθεσία, όπως το ποινικό μητρώο και την ψυχική υγεία των γονέων.
Η τελική απόφαση εκδίδεται από το δικαστήριο, αφού ληφθούν υπόψη όλοι οι νομικοί όροι και διαπιστωθεί ότι η υιοθεσία θα λειτουργήσει προς όφελος του παιδιού.
Πού Μπορούν να Απευθυνθούν οι Γονείς
Οι γονείς που ενδιαφέρονται για υιοθεσία μπορούν να απευθυνθούν στις ακόλουθες υπηρεσίες και οργανισμούς στην Ελλάδα:
- Εθνικός Οργανισμός Υιοθεσιών (Ε.Ο.Υ.): Υπεύθυνος για την οργάνωση και παρακολούθηση των διαδικασιών υιοθεσίας. Παρέχει συμβουλές και καθοδήγηση σε οικογένειες.
- Κοινωνικές Υπηρεσίες: Κάθε δήμος διαθέτει υπηρεσία κοινωνικής μέριμνας, που μπορεί να ενημερώσει και να βοηθήσει τους υποψήφιους γονείς στα πρώτα βήματα της διαδικασίας.
- Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις: Οργανισμοί όπως το Χαμόγελο του Παιδιού και το Παιδικά Χωριά SOS προσφέρουν στήριξη σε οικογένειες που ενδιαφέρονται να υιοθετήσουν.
- Παιδικά Ιδρύματα: Σε περίπτωση κρατικής υιοθεσίας, τα ιδρύματα φιλοξενίας παιδιών όπως η Κιβωτός του Κόσμου μπορούν να ενημερώσουν για τα παιδιά που διατίθενται προς υιοθεσία.
Χρόνος Ολοκλήρωσης της Διαδικασίας
Η ολοκλήρωση της διαδικασίας υιοθεσίας μπορεί να διαρκέσει από 1 έως 3 χρόνια ανάλογα με την περίπτωση. Κάθε περίπτωση είναι μοναδική, και ο χρόνος εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, όπως η γραφειοκρατία, η ικανότητα των θετών γονέων να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της διαδικασίας, και οι νομικές επιπλοκές. Για παράδειγμα, μια διακρατική υιοθεσία από χώρες όπως η Αιθιοπία ή η Κίνα μπορεί να διαρκέσει περισσότερο από μια υιοθεσία εντός Ελλάδας λόγω των διεθνών διαδικασιών.
Παράδειγμα Χρονοδιαγράμματος Υιοθεσίας
Ένα συγκεκριμένο παράδειγμα είναι η υπόθεση μιας οικογένειας που υιοθέτησε ένα παιδί από την Ελλάδα. Από τη στιγμή που υπέβαλαν την αρχική αίτηση, η διαδικασία κράτησε περίπου 18 μήνες, καθώς απαιτήθηκε πολύς χρόνος για τη συλλογή των απαραίτητων εγγράφων και για την κοινωνική έρευνα που διενεργήθηκε. Αντίθετα, μια άλλη υπόθεση διακρατικής υιοθεσίας από τη Ρωσία χρειάστηκε σχεδόν τρία χρόνια για να ολοκληρωθεί λόγω των καθυστερήσεων στη διεκπεραίωση των διακρατικών γραφειοκρατικών απαιτήσεων.
Επιπλέον Χρήσιμες Πληροφορίες
- Κόστος Υιοθεσίας: Η διαδικασία υιοθεσίας εντός Ελλάδας μπορεί να κοστίσει από 1.500 έως 5.000 ευρώ, ανάλογα με την εμπλοκή δικηγόρων, κοινωνικών λειτουργών και άλλων ειδικών.
- Ψυχολογική Στήριξη: Η υιοθεσία είναι ένα ταξίδι τόσο για τους γονείς όσο και για το παιδί. Ορισμένες οργανώσεις παρέχουν ψυχολογική υποστήριξη για να διασφαλίσουν ότι η προσαρμογή στην νέα οικογένεια θα είναι ομαλή για όλους.
Συμπέρασμα
Η υιοθεσία αποτελεί μια ιδιαίτερα σημαντική διαδικασία, που προσφέρει την ευκαιρία να δημιουργηθούν νέες οικογενειακές σχέσεις. Παρά τις γραφειοκρατικές δυσκολίες και τις απαιτήσεις, η τελική επιβράβευση είναι ανεκτίμητη για τις οικογένειες που επιθυμούν να προσφέρουν ένα νέο σπίτι σε ένα παιδί.
Πηγές:
- Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης (Ε.Κ.Κ.Α) – Οδηγίες για την υιοθεσία στην Ελλάδα
- "Χαμόγελο του Παιδιού" – Συμβουλευτική και βοήθεια σε οικογένειες υιοθεσίας
- UNICEF – Διακρατική Υιοθεσία: Έκθεση και διαδικασίες διεθνούς υιοθεσίας
- Νομοθεσία Αστικού Κώδικα – Προϋποθέσεις και διαδικασίες υιοθεσίας ανηλίκου
- ΚΕΘΕΑ – Ψυχολογική υποστήριξη και καθοδήγηση σε υιοθεσίες